Hoe schrijf je een levensverhaal?

“Over mijn leven kan je een boek schrijven!” Herken je die uitspraak? Ik ook, want ik hoor ze als schrijfcoach heel dikwijls. Maar waarom lezen we al die boeken dan niet? Omdat mensen heel wat hindernissen tegenkomen als ze hun levensverhaal op willen schrijven. Soms zijn bepaalde episodes te pijnlijk, soms word je afgeremd omdat je bang bent voor de gevolgen wanneer je over andere mensen schrijft, soms vraag je je af of wat je schrijft eigenlijk wel interessant genoeg is…. Kortom: autobiografisch schrijven is een bijzondere uitdaging. Daarom geef ik je hier graag 3 gouden tips voor de levensverhaalschrijver.

Stel: je vertelt graag en als je anecdotes uit je leven vertelt, hangen de mensen aan je lippen. Dan zul je ongetwijfeld al wel eens de vraag hebben gekregen: “Waarom je geen boek over je leven schrijft?” Maar als je dan voor je computer of aan je schrijftafel gaat zitten, ontdek je al gauw dat schrijven nog iets anders is dan gezellig vertellen. Alleen al omdat je geen publiek meer hebt dat je onmiddellijk aanmoedigt en feedback geeft. Wanneer je dus echt wil schrijven aan je levensverhaal, hou dan drie elementen goed in de gaten.

• Levensverhaaltip 1: Trap niet in de val van de chronologie

Een levensverhaal is niet hetzelfde als een verslag van je leven! Heel wat levensverhaalschrijvers trappen in de val van de chronologie. Ze beginnen hun levensverhaal te beschrijven als een uitgebreid CV. Het begint letterlijk op de dag van hun geboorte en dan gaan ze via een eindeloze ketting anecdotes hun leven beschrijven. Dat is dan meer een verslag dan een levensverhaal.  In zijn klassieker “de reis van de held” beschrijft Joseph Campbell een goed verhaal als een reis. Soms is dat een fysieke reis van punt a naar punt b, maar meestal gaat het over een mentale reis. Dat wil zeggen: een meeslepend verhaal volgt een psychologische evolutie van een personage. Wanneer een overtuiging, een fundamentele waarde of een mening worden uitgedaagd, wekt dat ook nieuwsgierigheid bij de lezer. Want hij/zij zal dat meteen ook kunnen of willen toetsen aan zijn eigen overtuigingen of waarden. Voor je begint te schrijven, denk je dus best even na over welke thema’s, waarden of overtuigingen voor jou belangrijk zijn in het leven en schrijf je ook op hoe die een rol hebben gespeeld in je leven.

Ik wil hier meer over leren

• Levensverhaaltip 2: Jouw leven is van jou

Geen enkel leven is gespaard van tegenstand. Allicht kom je af en toe mensen tegen die je stokken in de wielen proberen te steken, of die je gekwetst hebben. Vaak is het moeilijk om daarover te schrijven, alleen al omdat het emotioneel nog moeilijk is. Toch kan het helend zijn om over traumatische gebeurtenissen te schrijven. Het is voor heel wat mensen ook al een stap geweest in een proces om littekens van het leven te doen genezen. Maar dan moet je jouw leven tijdens het schrijven ook echt opeisen en niet meer blijven bekijken in functie van wat anderen jou mogelijk “aangedaan” hebben. Je verhaal is van jou! Dat betekent ook dat je geen schrik hebt van mogelijke reacties van mensen die in je verhaal voorkomen. Let wel op: als je gebeurtenissen beschrijft waarin mensen strafbare feiten plegen die nog niet vervolgd zijn, kunnen die jou wel aanklagen voor laster. Weeg dus goed af, of het levensverhaal jou de zorgen van een rechtzaak waard is. Al kan je je daartegen wapenen door de personen niet te vernoemen, of op één of andere manier anoniem te maken.

• Levensverhaaltip 3: Succesverhalen zijn niet interessant

“Het geheim van mijn succes” is een leuke titel, want hij maakt nieuwsgierig. Maar als het geheim van jouw succes is dat jij nu eenmaal succesvol bent, dan heeft niemand daar wat aan. Een succesverhaal dat alleen maar vertelt hoe je fluitend van het ene succes naar het andere wandelt, heeft geen enkele meerwaarde voor een lezer. Mensen willen weten hoe je problemen hebt overwonnen op de weg naar het succes om er zelf ook iets uit te leren. Die levenslessen zijn als het ware cadeautjes voor de lezer van jouw verhaal. Als je begint te schrijven aan je levensverhaal is het daarom wijs om ook eens een brief te schrijven aan jouw ideale lezer met als onderwerp: het cadeau dat je hem/haar wil geven. Zo weet je altijd waarom jij eigenlijk begint te schrijven en verval je niet in eindeloos opscheppen of stoer doen.

Wil je hier meer over leren? Kom dan naar onze workshop “autobiografisch schrijven” op 10 november 2018.